Ο Δρ Γιώργος Παναγιώτου, Au.D., CCC-A, FAAA, Κλινικός Ακουολόγος, Διευθύνων Σύμβουλος των Κέντρων Ακοής DR GEORGE, εξηγεί στο ygeiaonline.gr, γιατί έχουμε ενοχλήσεις στα αυτιά μας όταν ταξιδεύουμε με αεροπλάνο και πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.

Οι καλοκαιρινές διακοπές έφθασαν και πολλοί από εμάς επιλέγουμε ένα ταξίδι με αεροπλάνο. Ανεξάρτητα από το πόσο μακρινός είναι ο προορισμός μας και πόσο κοστίζει το εισιτήριο, ένα κοινό πρόβλημα για όλους τους ταξιδιώτες είναι οι ενοχλήσεις στ’ αυτιά.

Η πίεση (το «μπούκωμα») στα αυτιά, ακόμα και ο πόνος που νιώθουμε κάποιες φορές, δεν κάνουν διακρίσεις.

Τις περισσότερες φορές η δυσφορία που αισθανόμαστε στα αυτιά κατά τη διάρκεια μίας αεροπορικής πτήσης είναι μόνο ενοχλητική, αλλά τι συμβαίνει όταν οι ενοχλήσεις αυτές είναι πιο σοβαρές;

Τι συμβαίνει πραγματικά στα αυτιά μας όταν ταξιδεύουμε με αεροπλάνο;

Όλα έχουν να κάνουν με την πίεση του αέρα. Υπό φυσιολογικές συνθήκες η πίεση του αέρα στο εσωτερικό αυτί και η εξωτερική πίεση του αέρα είναι στα ίδια περίπου επίπεδα με αποτέλεσμα να μην προκαλείται πρόβλημα στα αυτιά μας. Ακόμα και στην περίπτωση κατά την οποία ένας ορειβάτης αναρριχάται στην κορυφή ενός ψηλού βουνού, ο αργός ρυθμός με τον οποίο κινείται προσφέρει το χρόνο και τη δυνατότητα να εξισωθεί η εξωτερική με την εσωτερική πίεση. Το μοναδικό πρόβλημα που μπορεί να εμφανιστεί είναι όταν η μεταβολή του υψομέτρου συμβεί πολύ απότομα, όπως κατά την απογείωση ή προσγείωση ενός αεροπλάνου. Σε μία τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για να εξισωθεί η εσωτερική πίεση του αυτιού με την εξωτερική πίεση του αέρα.

Κατά τη διάρκεια της απογείωσης και της ανοδικής πορείας ενός αεροπλάνου, η εσωτερική πίεση του αυτιού υπερβαίνει σε ελάχιστα δευτερόλεπτα την εξωτερική πίεση, με αποτέλεσμα η τυμπανική μεμβράνη στο αυτί να διογκώνεται προς τα έξω, όπως ένα ψωμί που «φουσκώνει» κατά τη διάρκεια του ψησίματος.Στην αντίθετη περίπτωση, κατά τη διάρκεια της προσγείωσης, η πίεση του αέρα στο εσωτερικό αυτί γίνεται μικρότερη από την εξωτερική πίεση, με αποτέλεσμα η τυμπανική μεμβράνη να συρρικνώνεται προς τα μέσα. Αυτό συμβαίνει γιατί η ευσταχιανή σάλπιγγα τεντώνεται και προκαλεί κάποια ενόχληση ή ακόμα και πόνο στο αυτί, με αποτέλεσμα το τύμπανο να μην δονείται και να μειώνεται η ακουστική ικανότητα.
Όλοι όσοι έχουν βιώσει την εμπειρία ενός αεροπορικού ταξιδιού, έχουν νιώσει και τις απότομες εναλλαγές του υψομέτρου που μπορεί να προκαλέσουν ενοχλήσεις και πόνο στα αυτιά.

Για να μειώσουμε τις ενοχλήσεις και τον πόνο στο αυτί, πρέπει να εξισώσουμε την πίεση στο εσωτερικό αυτί με την εξωτερική πίεση, προσθέτοντας όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα στην ευσταχιανή σάλπιγγα.

Τι μπορούμε να κάνουμε!

Κατάποση: Όταν καταπίνουμε, τα αυτιά μας κάνουν ένα «κλικ» και μία μικρή ποσότητα αέρα μετακινείται από το πίσω μέρος της μύτης προς το μέσο αυτί μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας. Η ευσταχιανή σάλπιγγα συνήθως είναι κλειστή, αλλά με την κατάποση την αναγκάζουμε να δουλέψει «υπερωριακά» και να ανοίγει πιο συχνά για να προσαρμόζεται στις εναλλαγές της πίεσης του αέρα. Όμως, η ευσταχιανή σάλπιγγα σε κάποιους ανθρώπους δεν ανοίγει τόσο εύκολα και επομένως η πίεση του αέρα δεν εξισώνεται τόσο γρήγορα όπως σε κάποιους άλλους. Με μία τσίχλα ή καραμέλα προκαλούμε πιο συχνή κατάποση. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα γλειφιτζούρι ή να πίνουν υγρά χρησιμοποιώντας καλαμάκι για να ανακουφιστούν από τις ενοχλήσεις στο αυτί. Τα βρέφη, που έχουν πιο στενή ευσταχιανή σάλπιγγα από τους ενήλικες, η εναλλαγή της πίεσης του αέρα μπορεί να είναι ακόμη πιο σοβαρή, επομένως συνίσταται η χρήση πιπίλας για να αυξήσουν την κατάποση, ιδιαίτερα κατά την προσγείωση. Βέβαια, εάν σχεδιάζετε να ταξιδέψετε με ένα βρέφος ή ένα παιδί, είναι καλύτερα να πάρετε την άποψη ενός παιδιάτρου εάν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σταγόνες στα αυτιά κατά τη διάρκεια της πτήσης.

Μέθοδος «Valsalva»: Κλείνουμε το στόμα και κρατώντας τη μύτη κλειστή προσπαθούμε να φυσήξουμε απαλά τον αέρα μέχρι να ακούσουμε τα αυτιά μας να «ανοίγουν». Εάν κάποιος είναι κρυολογημένος ή έχει αλλεργίες δεν συνίσταται αυτή η μέθοδος. Αντ’ αυτού μπορούμε να δοκιμάσουμε τη μέθοδο «Toynbee» κατά την οποία κρατούμε το στόμα και τη μύτη μας κλειστά και καταπίνουμε αρκετές φορές, μέχρις ότου εξισωθεί η πίεση του αέρα.

Άλλα μικρά μυστικά που μπορεί να βοηθήσουν:

Αποφεύγουμε να κοιμόμαστε κατά τη διάρκεια της απογείωσης και της προσγείωσης.

• Πίνουμε αρκετά υγρά έτσι ώστε να είμαστε αρκετά ενυδατωμένοι.

• Χασμουρητό.

• Χρήση ειδικά σχεδιασμένων ωτοασπίδων, οι οποίες διαθέτουν φίλτρο που εξισώνει την πίεση.

• Χρησιμοποιούμε ρινικό σπρέι μία ώρα πριν την απογείωση και μόνο όσο χρειάζεται. Επισημαίνεται ότι η υπερβολική χρήση ενδέχεται να προκαλέσει μεγαλύτερη συμφόρηση.

• Παίρνουμε ένα αποσυμφορητικό, μία ώρα πριν την απογείωση και μία ώρα μετά την πτήση έως ότου εξισωθεί η πίεση στα αυτιά μας.

Αν είμαστε πολύ άρρωστοι με κρυολόγημα, γρίπη, έχουμε αλλεργίες ή νιώθουμε μεγάλη ρινική συμφόρηση ίσως είναι καλύτερα να αναθεωρήσουμε τα σχέδια μας για ένα ταξίδι, εάν είναι δυνατόν. Η αρρώστια μας ίσως φράξει την ευσταχιανή σάλπιγγα αποτρέποντας την απαραίτητη εξίσωση της πίεσης και ενδεχομένως να προκαλέσουμε ρήξη τυμπάνου ή κάποια σοβαρή λοίμωξη που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει απώλεια ακοής ή ακόμα και μόνιμη βλάβη στο αυτί.

Αν η ακοή σας, μετά από ένα αεροπορικό ταξίδι, δεν επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα λίγες μέρες αργότερα, θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν Ακουολόγο για μία εξέταση.

Πηγή ygeiaonline.gr