Σε ακόμη ένα επεισόδιο έντασης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Μόσχα, συμμαχικά μαχητικά αεροσκάφη εντόπισαν ρωσικό κατασκοπευτικό τύπου IL-20 COOT-A πάνω από τη θαλάσσια περιοχή της Φίνμαρκ, στα ανοικτά της Νορβηγίας.
Όπως έγινε γνωστό, δύο F-35 απογειώθηκαν εσπευσμένα στο πλαίσιο της αποστολής Quick Reaction Alert (QRA), προκειμένου να αναγνωρίσουν το ρωσικό αεροσκάφος που πετούσε σε διεθνή εναέριο χώρο χωρίς να έχει γνωστοποιήσει σχέδιο πτήσης.
Η Διοίκηση Αεροπορίας του ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε το περιστατικό μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα Χ, δημοσιεύοντας φωτογραφία του ρωσικού αεροσκάφους. Το IL-20, σύμφωνα με τη Συμμαχία, είναι εξοπλισμένο με προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικών πληροφοριών και επικοινωνιών, ικανά να συλλέγουν σήματα, να χαρτογραφούν περιοχές με ραντάρ και να παρακολουθούν στρατιωτικές κινήσεις.
Αν και η Μόσχα δεν έχει προβεί σε επίσημο σχόλιο, το Κρεμλίνο έχει στο παρελθόν απορρίψει ανάλογες κατηγορίες του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι τα αεροσκάφη του επιχειρούν «απολύτως νόμιμα». Ωστόσο, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Νορβηγίας, η Ρωσία έχει παραβιάσει τον εναέριο χώρο της τουλάχιστον τρεις φορές μέσα στο 2025, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία στις συμμαχικές δυνάμεις.
Κλιμάκωση ρωσικών προκλήσεων στην Ευρώπη
Το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο. Το IL-20, γνωστό για τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικής αναγνώρισης, έχει εμπλακεί και σε προηγούμενες παραβιάσεις. Τον Σεπτέμβριο, γερμανικά και σουηδικά μαχητικά απογειώθηκαν για να το αναχαιτίσουν πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα, καθώς πετούσε χωρίς ενεργοποιημένο ραδιοπομπό και χωρίς σχέδιο πτήσης, παραμένοντας ουσιαστικά αόρατο στα πολιτικά ραντάρ.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι συνεχείς αυτές κινήσεις αποτελούν τεστ ετοιμότητας του ΝΑΤΟ από τη Μόσχα, με στόχο να αξιολογήσει την ταχύτητα αντίδρασης και τη συνοχή της Συμμαχίας. Το φαινόμενο εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική ρωσικών προκλήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνει και την παραβίαση εναέριων χώρων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).
Μόλις τον Σεπτέμβριο, η Πολωνία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι έστειλε σκόπιμα drones στον εναέριο χώρο της κατά τη διάρκεια επιθέσεων στην Ουκρανία. Όπως ανέφερε η πολωνική κυβέρνηση, 19 έως 23 ρωσικά drone φέρεται να παραβίασαν τα σύνορα, με τουλάχιστον τέσσερα να καταρρίπτονται.
Αντίστοιχα, στη Βαλτική, τρία ρωσικά MiG-31 εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας για περίπου δώδεκα λεπτά στις 19/09, χωρίς σχέδιο πτήσης και με απενεργοποιημένους αναμεταδότες. Ιταλικά F-35 που σταθμεύουν εκεί στο πλαίσιο της αποστολής του ΝΑΤΟ απογειώθηκαν άμεσα για αναχαίτιση.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 22/09, το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία του, όταν εντοπίστηκαν μεγάλα μη αναγνωρισμένα αεροσκάφη να πετούν πάνω από απαγορευμένο εναέριο χώρο. Οι αρχές της Δανίας εξακολουθούν να ερευνούν την προέλευση των αεροσκαφών, χωρίς να αποκλείουν ρωσική εμπλοκή.
