Η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια έχει οδηγήσει τις εκπομπές της αεροπορίας να αυξάνονται ταχύτερα από αυτές των σιδηροδρόμων, των οδικών μεταφορών και της ναυτιλίας τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι προσπάθειες για αντιστροφή αυτής της τάσης προχωρούν αργά. Το βιώσιμο αεροπορικό καύσιμο (SAF) θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές μιας πτήσης έως και 80%, αντιπροσωπεύοντας τα δύο τρίτα της απαιτούμενης μείωσης έως το 2050 για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών.
Ωστόσο, η διαθεσιμότητα του SAF παραμένει περιορισμένη, καλύπτοντας μόλις το 0,3% της συνολικής κατανάλωσης αεροπορικού καυσίμου το 2024, πολύ μακριά από τα επίπεδα που απαιτούνται για ουσιαστική επίδραση.
Καθώς οι αεροπορικές εταιρείες και οι ρυθμιστικές αρχές εξερευνούν τρόπους αποανθρακοποίησης, μηχανικοί προτείνουν ότι απαιτείται ένας εντελώς νέος τύπος σχήματος αεροσκάφους για ουσιαστική μείωση καυσίμου και εκπομπών.
Η παραδοσιακή σχεδίαση «σωλήνας και φτερό», που κυριαρχεί εδώ και έναν αιώνα, αντικαθίσταται από το «blended wing body», όπου η πτέρυγα ενσωματώνεται στην ατράκτο, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα διακριτό αεροσκάφος.
Το 2020, η Airbus κατασκεύασε μικρής κλίμακας τηλεχειριζόμενο blended wing για δοκιμές, υπολογίζοντας έως και 20% εξοικονόμηση καυσίμου. Το 2023, η JetZero ανακοίνωσε σχέδια για αεροσκάφος χωρητικότητας άνω των 200 επιβατών, με στόχο να τεθεί σε υπηρεσία έως το 2030.
Η Natilus με έδρα το Σαν Ντιέγκο μπήκε στην κούρσα με το Horizon, ένα blended wing για περίπου 200 επιβάτες, που παράγει τη μισή ποσότητα εκπομπών και χρησιμοποιεί 30% λιγότερο καύσιμο από τα Boeing 737 και Airbus A320.
«Η αγορά των αεροσκαφών στενής ατράκτου, ακριβώς εκεί όπου εντάσσεται το Horizon, θα είναι η μεγαλύτερη τα επόμενα 20 χρόνια», λέει ο Αλεξέι Ματιούσεφ, CEO και συνιδρυτής της Natilus. «Με όλες τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, πιστεύω ότι για πρώτη φορά υπάρχει η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα ισοδύναμο αντίστοιχο της Boeing ή της Airbus.»
Η Natilus, που ιδρύθηκε το 2016, είχε αναπτύξει προηγουμένως το Kona, ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος φορτίου με blended wing. Ο Ματιούσεφ σημειώνει ότι η σχεδίαση προέρχεται από τη δεκαετία του 1990 και τη McDonnell Douglas.
Με το Kona να έχει ήδη 400 παραγγελίες, η τεχνολογία θα μεταφερθεί στο Horizon, που θα διαθέτει πλήρωμα και κανονικό πιλοτήριο, με στόχο εμπορική λειτουργία έως το 2030.
«Μία από τις προκλήσεις του blended wing είναι η σταθερότητα και ο έλεγχος», εξηγεί ο Ματιούσεφ. «Νομίζω ότι εκεί δυσκολεύτηκαν η McDonnell Douglas και η Boeing — πώς σταθεροποιείς το αεροπλάνο;»
Η λύση μπορεί να είναι είτε μέσω σύνθετων συστημάτων ελέγχου πτήσης, είτε μέσω αεροδυναμικού σχεδιασμού των επιφανειών, όπως επέλεξε η Natilus, διαφοροποιώντας το Horizon από την JetZero.
Το νέο σχήμα προσφέρει μείωση αντίστασης κατά 30% και μειωμένο βάρος για ίδια χωρητικότητα επιβατών ή φορτίου, με αποτέλεσμα μειωμένες εκπομπές ανά επιβάτη περίπου κατά 50%. Επιπλέον, η ευρύτερη άτρακτος προσφέρει περίπου 30% περισσότερο χώρο στο δάπεδο, ανοίγοντας νέες δυνατότητες για αναβαθμισμένη εμπειρία επιβατών σε μεγάλες πτήσεις.
Η Natilus θα χρησιμοποιήσει υπάρχουσα τεχνολογία κινητήρων, ώστε να μην απαιτηθούν αλλαγές στις υποδομές αεροδρομίων, μειώνοντας τον επιχειρησιακό κίνδυνο.
Σύμφωνα με τον αναλυτή Γκάρι Κρίτσλοου, το παράθυρο ευκαιρίας για νέο ανταγωνιστή είναι στενό, καθώς η ενσωμάτωση σε υπάρχουσες επιχειρήσεις και η πιστοποίηση νέων αεροσκαφών απαιτεί χρόνο και κεφάλαια.
Ο Ματιούσεφ αναγνωρίζει ότι η Natilus εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς δεν έχει κατασκευαστεί προηγουμένως blended wing πλήρους μεγέθους, όμως η εργασία σε πλήρους κλίμακας πρωτότυπο αναμένεται να δώσει σύντομα απαντήσεις.
