Τι ισχύει πραγματικά για τη λειτουργία πτήσης, ποιους κινδύνους εξετάζουν οι αρχές και γιατί οι κανονισμοί παραμένουν αυστηροί παρά την τεχνολογική πρόοδο.
Λίγο πριν από κάθε απογείωση και προσγείωση, οι επιβάτες ακούν την ίδια, γνώριμη ανακοίνωση από το πλήρωμα καμπίνας: «Το κάθισμα πρέπει να βρίσκεται σε όρθια θέση, το τραπεζάκι κλειστό, τα σκίαστρα στα παράθυρα ανοιχτά, τα κινητά και οι ηλεκτρονικές συσκευές απενεργοποιημένες ή σε λειτουργία πτήσης». Η οδηγία είναι σαφής, ωστόσο το ερώτημα παραμένει: τι πραγματικά μπορεί να συμβεί αν κάποιος δεν κλείσει το κινητό του;
Παρότι η τεχνολογία έχει εξελιχθεί σημαντικά και τα σύγχρονα αεροσκάφη είναι εξοπλισμένα με προηγμένα συστήματα ασφαλείας, οι κανόνες αυτοί εξακολουθούν να εφαρμόζονται. Η λειτουργία πτήσης, υπενθυμίζεται, αποσυνδέει τη συσκευή από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, επιτρέποντας ωστόσο τη σύνδεση σε Wi-Fi κατά τη διάρκεια της πτήσης, εφόσον αυτό είναι διαθέσιμο.
Σύμφωνα με έρευνα του 2017 της Allianz Travel Insurance, περίπου το 17,2% των επιβατών παραδέχεται ότι δεν απενεργοποιεί ποτέ το κινητό του ή δεν το θέτει σε λειτουργία πτήσης κατά τη διάρκεια των πτήσεων. Παρά την ευρεία αυτή πρακτική, το ενδεχόμενο κινδύνου, όσο μικρό κι αν είναι, εξακολουθεί να απασχολεί τις αεροπορικές αρχές.
Η απάντηση στο ερώτημα αν ένα ανοιχτό κινητό μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα δεν είναι, όπως συχνά πιστεύεται, ότι το αεροσκάφος θα πέσει. Ωστόσο, οι παρεμβολές στα ηλεκτρονικά συστήματα δεν παύουν να αποτελούν ένα υπαρκτό, έστω και περιορισμένο, ενδεχόμενο.
«Ένα μη απενεργοποιημένο smartphone μπορεί να επηρεάσει τα όργανα πλοήγησης», επισημαίνει στο Travel + Leisure ο Dan Bubb, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα στο Λας Βέγκας και πρώην πιλότος αεροπορικής εταιρείας. «Ωστόσο, αυτό είναι κάτι πολύ σπάνιο. Από την άλλη, όμως, αν υπάρχει έστω και μία μικρή πιθανότητα κινδύνου η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας (FAA) και η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC) οφείλει να κάνει τα δέοντα για να την εξαλείψει», προσθέτει.
Ένα ακόμη ζήτημα που λαμβάνεται υπόψη είναι η επιβάρυνση των επίγειων δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «όταν κινείστε, το τηλέφωνό σας συνδέεται με πολλούς πύργους κάθε φορά. Φανταστείτε τώρα αυτό να γίνεται για εκατοντάδες επιβάτες ταυτόχρονα». Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι σημαντική πίεση στο δίκτυο, αλλά και ταχεία εξάντληση της μπαταρίας των συσκευών, καθώς αυτές θα κατανάλωναν περισσότερη ενέργεια προσπαθώντας να διατηρήσουν σήμα σε μεγάλο ύψος.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται τα τελευταία χρόνια στα δίκτυα 5G. «Το 5G έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στο δείκτη υψομέτρου, το αλτίμετρο», σημειώνει ο Dan Bubb, εξηγώντας ότι πρόκειται για ένα κρίσιμο όργανο, στο οποίο βασίζονται οι πιλότοι για να γνωρίζουν την απόσταση του αεροσκάφους από το έδαφος ή τη θάλασσα, κυρίως κατά την απογείωση και την προσγείωση και ειδικά σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας. «Το συγκεκριμένο εύρος ζώνης είναι πολύ κοντά σε εκείνο που χρησιμοποιείται από το αλτίμετρο, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα παρεμβολών», τονίζει.
Ο ίδιος διευκρινίζει πάντως ότι υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών δικτύων 5G, καθώς στην Ευρώπη χρησιμοποιούνται διαφορετικές συχνότητες, οι οποίες δεν σχετίζονται με εκείνες του αλτίμετρου, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν στο μέλλον οι τηλεφωνικές κλήσεις επιτρέπονταν εν πτήσει, παραμένει ένας απλός αλλά ουσιαστικός παράγοντας: τα αεροσκάφη είναι κοινόχρηστοι χώροι. Η ταυτόχρονη συνομιλία δεκάδων επιβατών θα ήταν, εκτός από ενοχλητική, και αγενής, υπενθυμίζοντας ότι ο σεβασμός προς τους συνεπιβάτες παραμένει εξίσου σημαντικός με την τεχνολογία.
