Συναντήσαμε τον διευθύνοντα σύμβουλο της Global Aviation, Αλέξανδρο Τσακτάνη, ο οποίος μας μίλησε για τα επόμενα βήματα της εταιρείας, τον κλάδο της εκπαίδευσης πιλότων αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Συνέντευξη Ηλέκτρα Αλευρίτη
Μπορείτε να μας πείτε πώς βλέπετε την αεροπορική αγορά σήμερα και ιδιαίτερα τον κλάδο της επαγγελματικής εκπαίδευσης πιλότων;
Η αεροπορική αγορά πέρασε μία τεράστια αναστάτωση το 2020 με το ξέσπασμα την πανδημίας του Covid-19. Διεθνείς αναλυτές προχωρούσαν σε ιδιαίτερα δυσοίωνες προβλέψεις, όχι μόνο για το άμεσο μέλλον αλλά και μακροπρόθεσμα. Εμείς ακόμη και τότε, θεωρούσαμε αυτές τις προβλέψεις υπερβολικά απαισιόδοξες και υποστηρίζαμε πως η αγορά θα ανακάμψει έως το 2024-2025. Η πραγματικότητα διέψευσε ακόμα κι εμάς, καθώς η αγορά ανέκαμψε γρηγορότερα και ισχυρότερα απ’ ό,τι περιμέναμε. Και ήδη από το 2023 βρισκόμαστε στα επίπεδα του 2019, της τελευταίας χρονιάς πριν την πανδημία. Η ζήτηση για ταξίδια, είτε επαγγελματικής φύσης είτε για τουριστικούς σκοπούς, έχει επανέλθει πλήρως και είναι ιδιαιτέρως ισχυρή. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, μάλιστα, σήμερα δεν βρίσκεται στην πλευρά της ζήτησης, αλλά στην πλευρά της προσφοράς, είτε αυτό έχει να κάνει με τις υποδομές είτε με το προσωπικό (εξειδικευμένο και μη). Ήδη παρατηρείται αύξηση του λεγόμενου «pilot shortage» στις μελέτες των κατασκευαστών, Boeing, Airbus και CAE. Αυτό προκύπτει από την αδυναμία του κλάδου της εκπαίδευσης να ικανοποιήσει τη ζήτηση για χειριστές τα επόμενα χρόνια, λόγω αυξημένης συνταξιοδότησης και ανάπτυξης του παγκόσμιου στόλου αεροσκαφών. Για παράδειγμα, η Boeing προβλέπει πως την εικοσαετία 2023-2042 θα χρειαστούν 650.000 νέοι πιλότοι, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν τους πιλότους που θα απαιτηθούν σε αεροσκάφη business και general aviation.
Ποιος είναι ο λόγος που ο κλάδος της εκπαίδευσης δυσκολεύεται να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση;
Οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά οι κυριότεροι είναι οι μεγάλες επενδύσεις που απαιτούνται για τη δημιουργία σύγχρονων εκπαιδευτικών οργανισμών, η δυσκολία των ενδιαφερομένων να χρηματοδοτήσουν την εκπαίδευσή τους και, βεβαίως, οι ελλείψεις σε υποδομές. Όσον αφορά τις επενδύσεις των εκπαιδευτικών οργανισμών, αυτές είναι ιδιαίτερα υψηλές με μεγάλο χρόνο απόσβεσης, ενώ δεν πρέπει να παραβλέπουμε και τη μεταβλητότητα της αγοράς, η οποία ακολουθεί κύκλους μερικών ετών και δυσκολεύει την ομαλή απόσβεσή τους. Η αύξηση των επιτοκίων, δηλαδή, η αύξηση του κόστους του χρήματος έχει δυσκολεύσει την κατάσταση για πολλούς οργανισμούς ακόμα περισσότερο. Σχετικά με τη χρηματοδότηση του κόστους εκπαίδευσης, πολλοί υποψήφιοι χειριστές δυσκολεύονται πολύ, καθώς δεν υπάρχουν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία από τον τραπεζικό κλάδο. Οι περισσότεροι μαθητευόμενοι χρηματοδοτούν μόνοι τους την εκπαίδευσή τους, ενώ τα προγράμματα αεροπορικών εταιρειών, όπως της Aegean Airlines, στο οποίο συμμετέχουμε, είναι λίγα και παρέχονται μόνο από τις πολύ μεγάλες εταιρείες του κλάδου. Βεβαίως, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στις υποδομές. Αυτό είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, αλλά ειδικά στη χώρα μας η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας μάς πήγε αρκετά πίσω και σήμερα απαιτείται να γίνουν επενδύσεις κυρίως σε αεροδρόμια και συστήματα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας που δεν έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Μέρος αυτών των επενδύσεων θα γίνει από το κράτος, αλλά και ο Ιδιωτικός Τομέας καλείται και πρέπει να αναλάβει το δικό του μερίδιο. Τέλος, όπως και μετά απ’ όλες τις κρίσεις του αεροπορικού κλάδου στο παρελθόν (2001, 2008), έτσι και η πανδημία οδήγησε σε «supply destruction», δηλαδή, στο κλείσιμο σχολών ή έστω στη μείωση δυναμικότητας, λόγω αβεβαιότητας και αδυναμίας χρηματοδότησης επενδύσεων.
Πώς έχει ανταποκριθεί η Global Aviation σε αυτή τη συγκυρία και ποια είναι τα επόμενα βήματά σας;
Εμείς, όπως σας είπα, δεν πιστέψαμε ποτέ τις απαισιόδοξες προβλέψεις που επικρατούσαν μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Αντιθέτως, ήμασταν βέβαιοι πως η ανάκαμψη θα είναι ισχυρή και γρήγορη. Έτσι χρησιμοποιήσαμε την κρίση ως ευκαιρία. Αυξήσαμε τον στόλο των αεροσκαφών μας, βελτιώσαμε τις εγκαταστάσεις μας και επενδύσαμε, πρωτίστως, στο σημαντικότερό μας κομμάτι, το ανθρώπινο δυναμικό. Επίσης, προχωρήσαμε σε μία πολύ σημαντική επένδυση, εξαγοράζοντας ένα παροπλισμένο αεροδρόμιο γενικής αεροπορίας στην περιοχή της Βοιωτίας και συνεχίσαμε αμέσως με ένα επενδυτικό πρόγραμμα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του. Η συνολική επένδυση θα ξεπεράσει τα 8 εκατ. ευρώ σε βάθος πενταετίας. Αυτά όλα μπορεί να φάνταζαν παράτολμα το 2020, αλλά σίγουρα αποδεικνύονται σωστά σήμερα, όταν η αγορά έχει ανακάμψει και η ανάγκη για εκπαίδευση έχει εκρηκτική δυναμική. Όσο για τα επόμενα βήματά μας, θα συνεχίσουμε να επενδύουμε, να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να βελτιώνουμε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, ακολουθώντας μία μακροπρόθεσμη στρατηγική, η οποία μας προφυλάσσει από τη βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα της αγοράς.
