Γράφει ο Αλέξης Αντιμάντο
Την περασμένη Τρίτη (02/10) η σκανδιναβική εταιρία χαμηλού κόστους Primera Air έβαλε λουκέτο, αδυνατώντας να ξεπεράσει τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα. Μια σειρά από ατυχή γεγονότα αλλά και ατυχείς αποφάσεις της διοίκησης έφεραν την εταιρία σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση. Η αδυναμία της εταιρίας να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για να συνεχίσει τη λειτουργία της αποτέλεσε το «κερασάκι στην τούρτα» καθώς επέφερε την οριστική κατάρρευση του αερομεταφορέα.
Tο κλείσιμο της Primera Air δικαιολογημένα άφησε πολλούς έκπληκτους, από την στιγμή μάλιστα που η εταιρία είχε αρχίσει, πριν λίγους μήνες, να προσφέρει υπερατλαντικές πτήσεις με χαμηλούς ναύλους από την Βρετανία και φιλοδοξούσε να ενδυναμώσει την παρουσία της στην συγκεκριμένη αγορά μέσα στα επόμενα χρόνια.
O low-cost αερομεταφορέας πετούσε σε σχεδόν 70 προορισμούς σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Ασία, Καραϊβική και Βόρεια Αμερική. Στα μελλοντικά πλάνα της εταιρίας περιλαμβάνονταν οι πτήσεις προς πόλεις της Αφρικής και της Ινδίας αλλά και η επέκταση των πτήσεων προς Βόρεια Αμερική από διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις (μεταξύ των οποίων οι Βρυξέλλες, Μαδρίτη, Βερολίνο και Φρανκφούρτη). Χέρι-χέρι όμως με τα σχέδια της για ανάπτυξη του δικτύου της, χρησιμοποιώντας νέες βάσεις σε όλη την Ευρώπη, πήγαιναν και αυτά που αφορούσαν τον εκσυγχρονισμό του στόλου της. Για αυτό τον λόγο η Primera Air είχε προχωρήσει στην παραγγελία 18 νέων υπερσύγχρονων αεροσκαφών: 8 Αirbus A321neo και 10 Boeing 737Max 9.
Δυστυχώς η εταιρία, όταν ανακοίνωνε την έναρξη υπερατλαντικών πτήσεων με τα υπερσύχρονα A321neο δεν μπορούσε με τίποτα να φανταστεί τί αναποδιές την περίμεναν στο μέλλον και πως τα πράγματα δεν θα πήγαιναν καθόλου όπως τα περίμενε.
Η Airbus τα βρήκε σκούρα κατά την συναρμολόγηση των Α321neo που «φορούσαν» κινητήρες CFM International, δεν κατάφερε να παραδώσει στην Primera Air τα αεροσκάφη που είχε παραγγείλει στον προβλεπόμενο χρόνο και η τελευταία, που στο μεταξύ είχε ήδη ανακοινώσει τα υπερατλαντικά δρομολόγια τα οποία σχεδίαζε να εκτελέσει με τα Airbus, προχώρησε αναγκαστικά στην μίσθωση άλλων αεροσκαφών, λιγότερο οικονομικών. Μια εξέλιξη που ούτε λίγο ούτε πολύ της κόστισε κοντά 20 εκατομμύρια ευρώ. Στο μεταξύ ο αερομεταφορέας, μέχρι να παραλάβει τα μισθωμένα αεροσκάφη, αναγκάστηκε να ακυρώσει αρκετές πτήσεις και να απωλέσει έτσι πολύτιμα έσοδα.
Κλασική περίπτωση ανωτέρας βίας, ωστόσο και η εταιρία δεν είναι άμοιρη ευθυνών, αφού εξαιτίας του κακού σχεδιασμού της δεν προέβλεψε το ενδεχόμενο να πάει κάτι στραβά και να αφήσει έτσι, σαν «μαξιλάρι ασφαλείας», ένα ικανό χρονικό περιθώριο μεταξύ της παράδοσης των αεροπλάνων και της έναρξης των νέων πτήσεων με τα καινούργια Airbus.
Η εξέλιξη αυτή δεν θα ήταν τόσο καθοριστικής σημασίας για την σκανδιναβική εταιρία, αν δεν είχε προηγηθεί πέρυσι ένα γεγονός, που την πήγε πολύ πίσω οικονομικά. Συγκεκριμένα, το 2017 η Primera Air δαπάνησε περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ αποκλειστικά και μόνο για να ανακατασκευάσει ένα αεροσκάφος της που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα σκουριάς.
Μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, η Primera «μπήκε μέσα» σχεδόν 30 εκατομμύρια ευρώ, ένα ποσό που για μια μικρομεσαία εταιρία σαν τη ίδια δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο. Και όμως, η κακοτυχία χτύπησε και πάλι την πόρτα της εταιρίας χαμηλού κόστους, επιφέροντας της ένα ακόμα σοβαρό πλήγμα: το 26 ετών Boeing 757 που είχε νοικιάσει από την National Airlines και το οποίο μάλιστα εκτέλεσε για λογαριασμό της την παρθενική υπερατλαντική πτήση, εμφάνισε βλάβη στους κινητήρες και καθηλώθηκε για αρκετές μέρες, προκαλώντας εκ νέου ακυρώσεις δρομολογίων και κατ’επέκταση περαιτέρω απώλεια εσόδων.
Το τελειωτικό χτύπημα για την εταιρία επήλθε από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων του διοικητικού συμβουλίου της με την τράπεζα προκειμένου να εξασφαλίσει η Primera Air προσωρινή χρηματοδότηση για να συνεχίσει τη λειτουργία της. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε μοιραία την διοίκηση στην απόφαση να αναστείλει την λειτουργία της εταιρίας τα μεσάνυχτα της 2ας Οκτωβρίου, ακριβώς ένα χρόνο μετά την κατάρρευση της βρετανικής Monarch Airlines.
