Γράφει ο Αλέξης Αντιμάντο
Δραματικές είναι οι εξελίξεις στον χώρο των αεροπορικών μεταφορών, λίγες ημέρες μετά το πολύνεκρο αεροπορικό δυστύχημα στο οποίο ενεπλάκη ένα Boeing 737 MAX 8 της Ethiopian Airlines, που εκτελούσε την πτήση Αντίς Αμπέμπα-Ναϊρόμπι και συνετρίβη έξι λεπτά μετά την απογείωση του από την πρωτεύουσα της Αιθιοπίας. Ο συγκεκριμένος τύπος αεροσκάφους είχε εμπλακεί και τον περασμένο Οκτώβριο σε θανατηφόρο δυστύχημα, όταν το 737 MAX 8 της Lion Air που πραγματοποιούσε εσωτερικό δρομολόγιο στην Ινδονησία κατέπεσε, δώδεκα λεπτά μετά την απογείωση του από την Τζακάρτα, στην θάλασσα της Ιάβας. Τα δύο αυτά συμβάντα, και η ομοιότητα που υπάρχει μεταξύ τους, οδήγησαν πολλές χώρες στην εύλογη απόφαση να απαγορεύσουν μέχρι νεωτέρας, για λόγους ασφαλείας, τις πτήσεις του συγκεκριμένου αεροσκάφους εντός του εναέριου χώρου τους.
Μεταξύ των χωρών αυτών συγκαταλέγονται, ενδεικτικά, η Βραζιλία, η Κίνα, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ινδία, η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ. Οι πτήσεις των 737 MAX 8/9 απαγορεύτηκαν και στην Ευρώπη από την EASA, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Αεροπορίας, ενώ και οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες, με απόφαση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, καθήλωσαν τα προβληματικά αεροσκάφη μέχρι να εντοπιστεί -και να εξουδετερωθεί- η αιτία που προκάλεσε την συντριβή των δύο 737 MAX σε Ασία και Αφρική.
Είναι γεγονός ότι η Boeing καλείται να αντιμετωπίσει μια σοβαρή κρίση που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, είναι ακόμα χειρότερη και από αυτήν που πέρασε η εταιρία το 2013 με τα Dreamliners. Στην προκειμένη περίπτωση, η Boeing καλείται όχι μόνο να επιδιορθώσει το λογισμικό του 737 MAX, το κόστος του οποίου είναι μάλλον διαχειρίσιμο για την κατασκευάστρια εταιρία, αλλά επιπλέον να κερδίσει και πάλι την εμπιστοσύνη των επιβατών καθώς και να μη χάσει αυτή των αεροπορικών εταιριών. Ασφαλώς, η στάση των τελευταίων θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από την συμπεριφορά των επιβατών, αφού κανένας αερομεταφορέας δεν θα θέλει να έχει στον στόλο του αεροσκάφη που δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη στο επιβατικό κοινό. Συν τοις άλλοις, στην δυσεπίλυτη αυτή εξίσωση για την αμερικάνικη κατασκευάστρια εταιρία θα πρέπει να προστεθούν και οι πιθανές διεκδικήσεις αποζημιώσεων από τις οικογένειες των θυμάτων των δύο αεροπορικών δυστυχημάτων αλλά και οι ενδεχόμενες αγωγές από αεροπορικές εταιρίες που προμηθεύτηκαν τα καθηλωμένα πλέον 737 ΜΑΧ, η «πολιορκία» των μετοχών της καθώς και ο αντίκτυπος στο βιβλίο παραγγελιών.
Σημειώνεται ότι η Boeing μέχρι στιγμής έχει παραδώσει 371 αεροσκάφη 737 ΜΑΧ, με τις συνολικές παραγγελίες να φθάνουν σχεδόν τα 5,000 αεροπλάνα. Από αυτά, παραπάνω από τα μισά είναι MAX 8, το μοντέλο που προκάλεσε τα δύο πρόσφατα αεροπορικά ατυχήματα. Μοιάζει σχεδόν απίθανο πάντως να διατηρηθούν αυτοί οι αριθμοί, μιας και oρισμένοι αερομεταφορείς εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να ακυρώσουν τις παραγγελίες τους την ώρα που άλλες εταιρίες σχεδιάζουν να προμηθευτούν άλλα αεροσκάφη στη θέση των 737 ΜΑΧ. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι μεν Garuda Indonesia, Utair, Lion Air και VietJet περιμένουν το τελικό πόρισμα της έρευνας σχετικά με το αεροπορικό δυστύχημα της Ethiopian Airlines προκειμένου να αποφασίσουν οριστικά αν θα πάρουν ή όχι το 737 ΜΑΧ, η δε Kenya Airways φέρεται να στρέφει ήδη το ενδιαφέρον της προς το Airbus A320neo, που συναγωνίζεται ευθέως το Boeing 737 MAX.
Η Airbus φαίνεται να επωφελείται, καταρχάς, από την όλη κατάσταση αφού δεν αποκλείεται αρκετοί πελάτες της Βοeing να απευθυνθούν σε αυτήν και να επιλέξουν το Α320neo ούτως ώστε να καλύψουν τις επιχειρησιακές τους ανάγκες. Και όσο θα μένει άλυτο το πρόβλημα με τα 737 ΜΑΧ από την Boeing, η Airbus θα κερδίζει όλο και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, ανοίγοντας την ψαλίδα με την αμερικανική εταιρία (το 2018 η Boeing ξεπέρασε την Airbus, κατάσταση που, όπως όλα δείχνουν, θα ανατραπεί μέσα στο 2019).
Παρόλα αυτά, θα ήταν τουλάχιστον αφελές να πιστεύει κανείς πως η Airbus χαίρεται για την κρίση που έχει ξεσπάσει στην Boeing και ότι επιθυμεί την κατάρρευση του αμερικανικού κολοσσού, δεδομένου ότι στην κατασκευή των 737 ΜΑΧ συμμετέχουν και αρκετές ευρωπαϊκές εταιρίες, που κατασκευάζουν σημαντικά εξαρτήματα των αεροσκαφών της Boeing (όπως για παράδειγμα η γαλλική Safran). Οι εταιρίες αυτές ωστόσο συνεργάζονται και με την Airbus, γεγονός που σημαίνει ότι αν επηρεαστούν από την κρίση που έχει ξεσπάσει, τότε θα συμπαρασύρουν με την σειρά τους και τoν κορυφαίo ευρωπαϊκό αεροναυπηγικό όμιλο.
