Η Πάρος βρίσκεται στο επίκεντρο μιας προσπάθειας να γίνει το πρώτο νησί του κόσμου που θα είναι πραγματικά ελεύθερο από πλαστικά απόβλητα. Μοιάζει αρκετά μεγάλη πρόκληση!
Το καλοκαίρι, οι καφετέριες με τα λευκά και μπλε χρώματα στα γραφικά δρομάκια του νησιού, δίνουν κατά μέσο όρο 1.000 πλαστικά ποτήρια την ημέρα, ενώ χιλιάδες πλαστικά μπουκάλια νερού πωλούνται καθημερινά, επειδή πολλοί πιστεύουν ότι το νερό της βρύσης δεν πίνεται, αν και η εταιρεία νερού επιμένει ότι είναι λάθος.
“Καταλαβαίνεις την πραγματικότητα της κατάστασης όταν ζείς κοντά στην θάλασσα”, λέει η Ζάνα Κονταμανώλη.
Το ελληνικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων υπέστη σοβαρές περικοπές κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της χώρας, πράγμα που σημαίνει ότι η ανακύκλωση συχνά δεν διαχωρίζεται και πολλές τοποθεσίες υγειονομικής ταφής δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ.
Ένα σοκαριστικό 95% των αποβλήτων στη Μεσόγειο είναι πλαστικό!
Αλλά μέσα σε τρία χρόνια αυτό μπορεί να αλλάξει.
Γιατί η Πάρος είναι ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε;
Οι κάτοικοι της Πάρου Στέλλα Σερβέλλο και Ζάνα Κονταμανώλη βρίσκονται πίσω από την πρωτοβουλία Clean Blue Paros που περιλαμβάνει τον δήμο και αρκετές ΜΚΟ.
“Ήμουν πραγματικά συγκλονισμένη όταν έφτασα, δεν μπορούσα να πιστέψω πόσα πλαστικά κύπελλα πετούσαν γύρω από την παραλία“, λέει η κ. Σερβέλλο, η οποία άρχισε να προσπαθεί να κάνει το νησί πιο βιώσιμο όταν μετακόμισε εδώ από τη Γαλλία το 2016.
Και ενώ ξεκίνησε μια ομάδα στο Facebook και μίλησε στις επιχειρήσεις για πιθανές εναλλακτικές λύσεις στο πλαστικό, η Τζο Ροϊλ της ΜΚΟ Common Seas προσπάθησε να εντοπίσει ένα νησί της Μεσογείου που θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για ένα μέλλον χωρίς πλαστικά απόβλητα.
«Τα νησιά παρέχουν ένα μικρόκοσμο ενός συστήματος που μας επιτρέπει να βλέπουμε σαφώς τις ροές υλικών», λέει η Ρόιλ.
Η Πάρος επελέγη επειδή οι εποχιακές μεταβολές στον πληθυσμό της περιπλέκουν την κατάσταση και επειδή, όπως ανακάλυψε η Ρόιλ, υπήρχαν κάποιοι που ήδη ασχολούνταν με το θέμα. Τεράστιες πινακίδες υποδέχονται τώρα τους τουρίστες στο αεροδρόμιο για να τους ενημερώσουν αναφορικά με την πρωτοβουλία. «Είναι αυτό που χρειάζεται το νησί», λέει η Σερβέλλο.
Πρώτη αποστολή της ομάδας ήταν να πείσει όσο το δυνατόν περισσότερες από τις ντόπιες επιχειρήσεις να σταματήσουν να χρησιμοποιούν άχρηστα πλαστικά, όπως καλαμάκια και μπουκάλια με εμφιαλωμένο νερό. «Οι 50 από τις 70 επιχειρήσεις στις οποίες μιλήσαμε έχουν υπογράψει», λέει η Ζάνα Κονταμανώλη.
Μια άλλη μεγάλη πρόκληση είναι η αναδιάρθρωση της διαχείρισης αποβλήτων. 14 επιχειρήσεις μετέχουν στο πολιτικό πρόγραμμα χωριστής συλλογής πλαστικών φιαλών και κυπέλλων, το πλαστικό των οποίων θα ανακυκλώνεται στην ηπειρωτική Ελλάδα και θα μπορεί να επιστρέφει με άλλη μορφή, όπως παγκάκια, στο νησί.
Πρόβλημα αποτελεί και το γεγονός ότι πολλοί κάδοι απορριμμάτων δεν έχουν καλύμματα με αποτέλεσμα να παρασύρονται τα πλαστικά απορρίμματα από τους ανέμους. Κι ενώ πολλοί κάτοικοι της Πάρου είναι ενθουσιασμένοι με την πρωτοβουλία, αρκετοί άλλοι δεν έχουν ακόμη πειστεί, όπως τα φαρμακεία και τα αρτοποιεία, που χρησιμοποιούν ακόμη πλαστικές σακούλες.
Η ομάδα εστιάζει και στη σχετική περιβαλλοντική εκπαίδευση των 2.500 μαθητών της Πάρου, στους οποίους διανέμουν επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού, ενώ τοποθετούνται φίλτρα στις βρύσες των σχολείων.
Αν και η πρωτοβουλία ξεκίνησε πριν από μόλις μισό χρόνο, η ομάδα ευελπιστεί ότι μπορεί να γίνουν μεγάλες αλλαγές στην Πάρο μόλις λήξει η τουριστική περίοδος και οι κάτοικοι θα έχουν περισσότερο χρόνο για να αναθεωρήσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν αναφορικά με τη χρήση πλαστικών.
“Η ρύπανση με πλαστικό είναι πολύ περίπλοκη και δεν υπάρχει μόνο μία λύση”, λέει η Τζο Ροϊλ. “Αλλά ελπίζουμε ότι αν λειτουργήσουν αυτά τα συστήματα μπορούν να εφαρμοστούν και αλλού”.
